Znajdujący się na powierzchni naszych zębów kamień to bardzo trudna do usunięcia zmineralizowana forma płytki nazębnej, czyli osadu, który zaczyna osiadać na zębach już w kilka godzin po ich dokładnym umyciu. W momencie, w którym płytka nazębna przechodzi w twardy kamień, jego samodzielne usunięcie w trakcie szczotkowania zębów staje się niemożliwe i żeby się go pozbyć, konieczne jest przeprowadzenia w gabinecie stomatologicznym przez dentystę profesjonalnego zabiegu profilaktycznego w postaci skalingu. W artykule dokładniej opisujemy, jaki wpływ na zdrowie zębów ma kamień nazębny i dlaczego warto jest usuwać.

W jaki sposób powstaje kamień nazębny?

Jak już wspomnieliśmy we wstępie, kamień nazębny powstaje na skutek zmineralizowania się znajdującego się na zębach miękkiego i łatwego do usunięcia poprzez szczotkowanie zębów osadu. Na powstały kamień nazębny składają się: płytka nazębna, białko, złuszczone komórki nabłonka, związki wapnia, fosfor, resztki jedzenia oraz bakterie próchnicowe. Przeobrażenie się płytki w kamień nazębny jest wieloetapowym procesem, w wyniku którego płytka nazębna ulega stopniowej mineralizacji i przekształca się w twardy, trudny do usunięcia kamień. Powstanie kamienia nazębnego z płytki jest spowodowane działaniem śliny, a dokładniej znajdujących się w niej soli mineralnych, które wchodzą w reakcje z płytką nazębną i doprowadzają do jej mineralizacji. Czas, jaki jest potrzebny na wytworzenie się płytki nazębnej może być różny u każdego człowieka i zależy nie tylko od stosowanych metod higieny jamy ustnej, ale także od rodzaju spożywanych pokarmów. Powstawaniu kamienia nazębnego sprzyjają przede wszystkim węglowodany i nabiał, które zagęszczają ślinę.

Na początku powstający osad zaczyna mieć ciemniejszą barwę w okolicach dziąseł, w takim przypadku można powiedzieć o powstaniu kamienia naddziąsłowego. Później rozwija się jednak także dużo groźniejszy kamień poddziąsłowy, który znajdując się pod dziąsłem może powodować powstawanie stanów zapalnych. To także on powoduje, że  w trakcie jedzenia pojawia się krwawienie z dziąseł, to on również jest przyczyną powstawania przykrego zapachu z ust, a z czasem doprowadza do odsłaniania się korzeni zębów. Kamień nazębny poddziąsłowy może także powodować u pacjentów nadwrażliwość na zimne, ciepłe oraz słodkie pokarmy.

Jakie mogą być wyczuwane objawy kamienia nazębnego?

Możliwymi do zauważenia przez siebie samego pierwszymi objawami kamienia nazębnego zazwyczaj są pojawiający się między zębami biały lub nieco żółtawy osad, którego nie można łatwo usunąć poprzez szczotkowanie lub nitkowanie zębów. Osad ten jest zmineralizowaną mieszanką glikoprotein śliny oraz bakterii, która bardzo szybko twardnieje. Co istotne, zmieniona w taki sposób płytka nazębna łatwiej przyciąga do siebie kolejne bakterie próchnicotwórcze, a co więcej może podrażniać dziąsła oraz powodować zapalenie dziąseł, co w konsekwencji będzie wymagało rozpoczęcia leczenia paradontozy.

Jaki wpływ na stan zębów ma kamień nazębny?

Powstały kamień nazębny ma bardzo zły wpływ na stan zdrowia zębów. Z czasem kamień nazębny powoduje demineralizację szkliwa, a w znajdującym się osadzie nazębnym znajduje się mnóstwo bakterii, które powodują zakwaszanie środowiska w ustach, co także niszczy szkliwo zębów i powoduje powstanie próchnicy. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, kamień nazębny może być również przyczyną powstania paradontozy, czyli stanów zapalnych dziąseł.

Metody usuwania kamienia nazębnego

Z racji tego, że nieusuwany zbyt często kamień nazębny może być przyczyną wielu poważnych konsekwencji, konieczne jest jego regularne usuwanie. Jest to jednak możliwe jedynie w gabinecie stomatologicznym.

Jak tłumaczy nasz rozmówca, dentysta z Kliniki Stomatologicznej Viscardi w Tychach: Przytwierdzony na stałe do płytki zęba kamień można usunąć wykonując tzw. skaling, czyli zabieg polegający na rozbijaniu powstałego nalotu za pomocą ultradźwięków. W trakcie zabiegu stomatolog przykłada do zębów głowicę urządzenia, która wytwarzając ultradźwięki usuwa kamień a następnie go wypłukuje.

Wspomniany przez naszego rozmówcę skaling zębów jest jednym z głównych zabiegów, które są wykonywane w ramach profilaktyki chorób zębów. W zależności od stopnia rozwinięcia kamienia nazębnego stomatolog może wykonać skaling naddziąsłowy lub skaling poddziąsłowy. W skalingu naddziąsłowym głowica urządzenia uderza ultradźwiękami połączonymi z wodą w kamień i go usuwają. Po wykonaniu zabiegu stomatolog dokładnie poleruje zęby i dodatkowo zabezpiecza je na jakiś czas przed nawrotem kamienia. Bardziej skomplikowanym i zdecydowanie mniej komfortowym dla pacjenta zabiegiem jest skaling poddziąsłowy. Jak sama nazwa wskazuje metoda ta polega na usuwaniu kamienia, który jest zlokalizowany pod linią dziąsła, a czasami nawet w korzeniach zębów. Żeby to było możliwe oprócz skalera ultradźwiękowego konieczne jest także użycie odpowiednio wygiętego kiretu, który daje możliwość uzyskania dostępu do każdej szczeliny w jamie ustnej. Wbrew pozorom, skaling poddziąsłowy tylko w minimalnym stopniu ingeruje w tkanki zęba i jest całkowicie bezpieczny dla pacjenta.